Tekst achterflap

Ideale kinderen komen aanzienlijk minder in beeld dan probleemkinderen. Het afwijkende kind krijgt in de praktijk en in de wetenschap opvallend veel aandacht. Wat is er eigenlijk bekend van ideale kinderen?

Jan Dirk van der Ploeg laat zien hoe ouders over ideale kinderen denken en wat onderzoek hierover heeft opgeleverd.

De vraag naar de kenmerken van de ideale ouders komt ook aan de orde. Het traditionele beeld van het ouderschap is aan het verschuiven. De vader raakt steeds meer betrokken bij de opvoeding. En als we het over ideaal hebben: hoe ziet de ideale opvoeding er dan uit?

Als kinderen onverhoopt probleemgedrag laten zien, komt in veel gevallen een hulpverlener in beeld. Bestaat er een ideale hulpverlener? Wat zijn de persoonlijkheidskenmerken die een hulpverlener idealiter moet bezitten?

Uiteindelijk blijkt in dit boek dat een positieve relatie tussen de hulpvrager en de hulpverlener de brug is naar succes.

Biografie

Jan van der Ploeg (1927 - 2025 ) was emeritus hoogleraar orthopedagogiek. Tijdens en na zijn studie sociale pedagogiek en psychologie aan de Universiteit van Amsterdam vervulde hij diverse functies in de jeugdzorg. In 1975 promoveerde hij aan de Universiteit van Amsterdam op het proefschrift Isolement, angst en agressie. Van 1980 tot 1982 was hij hoogleraar orthopedagogiek aan de UvA en van 1982 tot aan zijn emeritaat in 1993 bekleedde hij deze functie aan de Rijksuniversiteit Leiden. Een interview door Bas Levering verscheen in het tijdschrift PIP. In februari 2022 werd van der Ploeg geinterviewd door Vittorio Bussato in het kader van het oral history project vanuit het Archief Gedragswetenschappen. Zie deze link Artikelen van Jan van der Ploeg ook te vinden op www.pedagogiekdigitaal.nl Persoonlijke website JandirkvanderPloeg

Inhoudsopgave

Inhoud DEEL I KINDEREN 11 HOOFDSTUK 1 Over het ideale kind 13 1. Inleiding 13 2. Perfecte kinderen? 13 3. Hoe ziet het ideale kind eruit? 14 Negatieve persoonlijkheidskenmerken 16 4. Culturele invloeden 17 5. Invloeden van een veranderende wereld 18 6. De relatie tussen kind en ouders 19 7. Demografische factoren 19 8. Tot slot 20 HOOFDSTUK 2 Het perfectionistische kind 21 1. Inleiding 21 2. Beschrijvingen van perfectionisme 21 3. Aangepast en onaangepast perfectionisme 22 4. De rol van de opvoeding 23 5. Samenhang met problemen 24 6. Bepaling van perfectionisme 25 HOOFDSTUK 3 Gekooide kinderen 27 1. Inleiding 27 2. Als de druk te groot wordt 27 3. Gevolgen 28 4. Wie zijn deze ouders? 28 5. Twee typen kinderen 29 6. Ervaringen topsporters 30 7. Tot slot 30 HOOFDSTUK 4 Kinderen in een niet ideale wereld 33 1. Inleiding 33 2. In wat voor samenleving leven we? 33 3. De prestatiemaatschappij 34 4. Hoe gaan jeugdigen met deze druk om? 355. Het gebruik van sociale media 36 6. De invloed van sociale media 38 7. De school nader bezien 39 8. Wat houdt schoolstress in? 40 9. Risico- en beschermende factoren 41 10. Vaststellen van school burnout 42 DEEL II OUDERS 45 HOOFDSTUK 5 Over ideale ouders 47 1. Inleiding 47 2. Het dominante beeld van de ideale moeder 47 3. De invulling van het moederschap staat ter discussie 49 4. Verwachtingen rond het moederschap 50 5. Beïnvloedende factoren 51 6. De ideale ‘moeder’ wereldwijd gezien 51 7. De ideale ‘ouders’ wereldwijd gezien 53 8. Het bepalen van de ideale ouders 53 9. Hoe kijken kinderen naar hun moeder? 54 10. Verschilt de ideale moeder van de ideale vader? 55 HOOFDSTUK 6 De nieuwe grootouders 57 1. Inleiding 57 2. De significante rol van de grootouders 57 3. Grootouders met en voor hun (klein)kinderen 58 4. Grootouders en opvoeding 59 5. Hoe ervaren grootouders hun kinderen? 60 6. Hoe beleven kleinkinderen hun grootouders? 61 7. De ideale grootouders door de bril van de kinderen 63 8. Ben ik een ideale grootouder? 64 HOOFDSTUK 7 Bestaat er een ideale opvoeding? 67 1. Inleiding 67 2. Opvoedingsstijlen 67 3. Disciplineringsstrategieën tijdens de opvoeding 69 5. De autoritatieve opvoedingsstijl en cultuur 70 6. Verschil tussen werkelijk en ideaal opvoeden 727. Zitten echtparen op dezelfde lijn? 73 8. Kijk van professionals werkzaam in de praktijk 74 9. Het bepalen van de ideale opvoeding 75 DEEL III DE HULPVERLENER 77 HOOFDSTUK 8 De ideale hulpverlener 79 1. Inleiding 79 2. De ideale relatie tussen therapeut en cliënt 79 3. Het vaststellen van de therapeutische alliantie 80 4. Kenmerken van de ideale therapeut/hulpverlener 81 5. Hoe denken cliënten over hun hulpverlener? 82 6. De ideale hulpverlener in meervoudige relaties 83 7. Het ‘Dodo Bird Verdict’ 85 HOOFDSTUK 9 Het pleeggezin als ideale oplossing? 87 1. Inleiding 87 2. Selectiecriteria 88 3. Opvoedingsstijl als basiskenmerk 89 4. Hoe denken de betrokkenen over een ideaal pleeggezin? 89 5. Wie zijn de pleegkinderen? 91 6. De ideale match 92 7. Richtinggevende theorieën 93 8. Breakdown 95 HOOFDSTUK 10 Jeugdhulpverleners in zwaar weer 97 1. Inleiding 97 2. Cijfers over burn-outklachten 97 3. Wat is burn-out 98 4. Oorzaken 99 5. Mogelijke klachten bij een burn-out 100 6. Groepsleiding en gezinsvoogden 101 7. Bepalingen van burn-out 102 8. Het verloop van burn-out 103 9. Arbeidssatisfactie 104 10. Metingen van arbeidssatisfactie 105 BIJLAGEN BIJLAGE 1 Child and Adolescent Perfectionism Scale 109 BIJLAGE 2 Self-Image as Mother Scale (SIMS) 110 BIJLAGE 3 Intensive Parenting Attitudes Questionnaire (IPAQ) 111 BIJLAGE 4 Parenting Style Questionnaire (PSQ) 113 BIJLAGE 5 De ideale groepsleider/ster 115 BIJLAGE 6 Risicofactoren in het matchingsproces 116 BIJLAGE 7 Verkorte versie van de Burnout Assessment Tool (BAT) 117 Cognitieve ontregeling 117 Emotionele ontregeling 117 BIJLAGE 8 Arbeidssatisfactie Index (ASI) 118 Literatuur 121

Details